با نگاهی به خیابان، مدلهای مختلفی از خودروهای گرانقیمت به چشم میخورند؛ ارزش بعضی از این خودروها بیش از میلیاردها تومان است. قیمت این خودروها بیش از کل سرمایه زندگی بعضی از اقشار جامعه است. مثلا قیمت آینه بنزE250 با قیمت کل یک پراید برابری میکند. شاید فکر کنید: “اگر خودروی بنز در تصادف با پراید صدمه ببیند و راننده پراید مقصر باشد، جبران خسارت این خودروهای لوکس چه روندی خواهد داشت و چگونه بیمه خسارت را پرداخت می کند؟ آیا راننده پراید باید کل زندگی خود را برای پرداخت این خسارت بفروشد؟ از آنجا که تعداد چنین خودروهایی در جامعه افزایش یافته است، توجه به خسارت آنها در قوانین بیمهای امری ضروری به نظر میرسد. از خسارت خودروهای گرانقیمت با عنوان خسارت خودروی نامتعارف یاد میشود. قوانین بیمهای خسارت خودروهای گرانقیمت( خسارت خودروهای نامتعارف) در این مقاله بررسی شده است. دیگر نگران تصادف با خودرو غیرمتعارف و گران قیمت نباشید. میپرسید چرا؟ با ما همراه باشید.
در قانون جدید بیمه شخص ثالث، تبصره ۴ ماده ۸ خودروها به دو دسته زیر تقسیم میشوند:
خودروی متعارف
خودرویی که در زمان وقوع حادثه رانندگی ارزشی برابر یا کمتر از سقف تعهدات جانی یا ۵۰% دیه مرد مسلمان در ماه حرام داشته باشد. قوه قضاییه در هر سال نرخ دیه را مشخص میکند. سپس؛ بیمه مرکزی برحسب آن سقف تعهدات مالی و جانی بیمه شخص ثالث را مشخص خواهد کرد. طبق این تعریف، ارزش خودروی متعارف در سال ۱۴۰۰، کمتر یا برابر ۳۲۰ میلیون تومان است. البته ملاک تعیین ارزش خودرو، نظر ارزیاب خسارت بیمه یا کارشناس رسمی دادگستری است.
خودروی نامتعارف (خودروی لوکس)
خودروی نامتعارف چیست؟ خودرویی است که ارزش و قیمت آن بیش از ۵۰ درصد تعهدات بیمه در قبال خسارات جانی است. برحسب این تعریف، در سال ۱۴۰۰، اگر ارزش خودرویی بیش از ۳۲۰ میلیون تومان باشد، خودروی نامتعارف یا خودروی گرانقیمت محسوب خواهد شد.
به بیان سادهتر، سقف خسارتی که دارنده خودروی نامتعارف میتواند از طرف مقصر حادثه بابت خسارت خودروی خود در سال ۱۴۰۰ درخواست نماید، ۳۲۰ میلیون تومان است. اگر خسارت خودروی گرانقیمت او حتی اگر بیشتر از این مقدار باشد، بیمه شخص ثالث طرف مقصر حادثه بیش از مبلغ ۳۲۰ میلیون تومان را در سال ۱۴۰۰ پرداخت نخواهد کرد.
بر اساس قانون جدید بیمه شخص ثالث که شورای عالی بیمه در شهریور سال ۹۸ تصویب نمود، اصلاحاتی در دستورالعمل نحوه تعیین خسارت قانون اجباری خسارات موضوع شخص ثالث دیده میشود. اگر زیاندیده حادثه تصادف، دارنده خودروی نامتعارف باشد، مقصر حادثه موظف به پرداخت کل خسارت نیست؛ بلکه مبنای نحوه محاسبه خسارت خودرو نامتعارف، نصف دیه در ماه حرام و گرانترین خودروی متعارف است.
حال که با تعاریف بیمهای انواع خودروهای متعارف و نامتعارف آشنا شدیم، باید بررسی کنیم که چگونه شرکتهای بیمه خسارت این دو نوع خودرو را پرداخت میکنند؟ در حقیقت باید گفت که تفاوت خودرو متعارف و غیرمتعارف فقط در قیمت نیست؛ بلکه موارد زیر را هم شامل میشود:
نحوه پرداخت خسارت خودروی متعارف چگونه است؟
طبق قوانین بیمهای، خسارت خودرو متعارف به صورت کامل پرداخت میشود. در بازار خودرو، ارزش روز رنو تندر ۹۰ دندهای تقریبا ۳۲۰ میلیون تومان است. این خودرو میتواند به عنوان یک خودروی متعارف دارای بالاترین قیمت در نظر گرفته شود.
اگر دو خودروی متعارف تصادف کنند، خسارت چگونه پرداخت میشود؟
در تصادف دو خودروی متعارف به عنوان مثال یک پراید و یک خودروی ۲۰۶، تمام خسارت توسط شخص ثالث راننده مقصر پرداخت میشود. البته باید میزان خسارت وارده از حداقل سقف تعهد مالی بیمهنامه ثالث کمتر باشد. یعنی میزان خسارت این خودرو باید در سال ۱۴۰۰ از حداقل تعهد مالی بیمه یعنی ۱۶ میلیون تومان کمتر باشد؛ در غیر این صورت، باقی خسارت باید با بیمه بدنه خودروی مقصر پرداخت شود.
خسارت خودروی نامتعارف چگونه پرداخت میشود؟
طبق قانون قبلی خسارت بیمه مرکزی، میزان خسارت خودرو غیرمتعارف به صورت زیر پرداخت میشد:
میزان تعهد مقصر حادثه = خسارت مالی وارد به خودروی نامتعارف* قیمت روز گران ترین خودروی متعارف تقسیم بر قیمت خودروی نامتعارف زیاندیده
طبق این فرمول اگر به عنوان مثال دارنده خودروی پراید با خودروی نامتعارف یا خودروی گرانقیمت نظیر لکسوز با ارزش بیش از یک میلیارد تومان تصادف میکرد و کارشناس ارزیاب بیمه، میزان خسارت را به عنوان مثال ۱۰ میلیون تعیین میکرد، حداکثر خسارت که با بیمه شخص ثالث راننده پراید پرداخت میشد، ۳ میلیون و دویست هزار تومان بود و مابقی خسارت یعنی ۶ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان به عهده مالک لکسوز بود. این امر برای این رانندگان مشکلات مالی ایجاد میکرد لذا با اعتراضها و شکایتهای پرویز فرج تبار، کارشناس رسمی دادگستری به دیوان عدالت اداری، اصلاحاتی در این قانون صورت گرفت.
تبصره ۳ ماده ۸ قانوان جدید بیمه شخص ثالث برای محاسبه و پرداخت خسارت خودروی نامتعارف
الف) حداکثر تعهد مقصر حادثه در خسارتهای مالی نصف دیه در ماههای حرام خواهد بود. نصف میزان دیه در ماههای حرام سال ۱۴۰۰، ۳۲۰ میلیون تومان است.
ب) اگر مقصر حادثه بیمه شخص ثالث نداشته باشد، قانون خودرو نامتعارف همانند قبل اجرا خواهد شد.
ج) اگر راننده مقصر بیمه شخص ثالث داشته باشد؛ شرکتهای بیمه در پرداخت خسارت مالی خودروهای گرانقیمت، بالاترین میزان خسارت وارد به گرانترین خودروی متعارف را مدنظر قرار میدهند.اگر قطعات انواع گرانترین خودروهای متعارف، اختلاف قیمت داشتند، گرانترین آنها ملاک خواهد بود. اگر خودروی نامتعارف دارای قطعاتی باشد که نمونه یا مشابه آن در بین خودروهای متعارف دیده نشود، قیمت قطعه همتا و نظیر آن در خودروی متعارف ملاک محاسبه خسارت خواهد بود.
نمونه تصادف خودرو متعارف و نامتعارف
به عنوان مثال اگر در تصادف پراید با لکسوز، آینه بغل این خودروی نامتعارف بشکند، راننده پراید مقصر شناخته شود، میزان خسارتی که او با بیمه شخص ثالث خود به راننده لکسوز پرداخت خواهد کرد، معادل ارزش آینه بغل گرانترین خودروی متعارف در سال ۱۴۰۰ است. در این مقاله، رنو تندر ۹۰ دندهای در نظرگرفته ایم. با فرض مبلغ ۳ میلیون تومان آینه بغل این خودرو، میزان خسارتی که شخص ثالث پراید به مالک خودروی نامتعارف لکسوز پرداخت خواهد کرد، ۳ میلیون تومان خواهد بود. الباقی خسارت با بیمه شخص ثالث پراید قابل پرداخت نیست.بلکه راننده خودروی نامتعارف باید با بیمه بدنه خود آن خسارت را جبران نماید. در این شرایط تخفیفات عدم خسارت بیمه بدنه شخص دارنده خودروی لوکس نیز از بین نمیرود.
نحوه پرداخت خسارت مالی تصادفات خودروی متعارف و نامتعارف:
آنچه تا کنون درباره پرداخت خسارت مالی خودروها گفته شد، در نکات زیر قابل جمعبندی است:
تصادف دو خودروی متعارف و خسارت کمتر از حداقل پوشش مالی
تمام خسارت مالی دو خودروی متعارف در صورت کمتر بودن از حداقل پوشش مالی بیمهنامه با بیمه شخص ثالث مقصر قابل جبران است.
تصادف دو خودروی متعارف و خسارت بیش از حداقل پوشش مالی
اگر دو خودروی متعارف تصادف کنند و میزان خسارت بیش از حداقل پوشش مالی شخص ثالث راننده مقصر باشد، شرکت بیمه متعهد به پرداخت خسارت به اندازه حداقل پوشش بیمه شخص ثالث راننده مقصر است. باید اضافه کنیم که راننده مقصر مابقی خسارت را از جیب پرداخت خواهد کرد.
تصادف خودروی متعارف و خودروی لوکس
برای محاسبه خسارت مالی خودروی لوکس در صورت مقصر بودن راننده خودروی متعارف از فرمول زیر استفاده میکنیم:
خسارت پرداختی شرکت بیمه : میزان خسارت * ارزش خودروی نامتعارف / بالاترین ارزش خودروی متعارف
بیمه بدنه خودروی لوکس مابقی خسارت مالی را جبران خواهد کرد.در این زمان استفاده همزمان از بیمه شخص ثالث و بیمه بدنه با هم کاربرد دارد. ولی باید دقت کرد که راننده خودروی گرانقیمت میتواند بابت افت قیمت خودروی خود از راننده مقصر شکایت کند و مابه التفاوت افت قیمت خودروی لوکس خود را از او طلب نماید. در خصوص پیگیری افت قیمت خودرو غیرمتعارف باید با شرکت بیمه اصلی تماس بگیرید.
زیان قانون بیمه شخص ثالث را بیمه بدنه جبران نمایید
بیمه بدنه در جبران خسارت خودرو غیرمتعارف از اهمیت بالایی برخوردار است. زیرا این بیمه خسارات مالی خودروی مقصر را پرداخت خوهد کرد. خسارات مالی ای که با شخص ثالث طرف مقصر حادثه قابل جبران نیست. پس از مراجعه به مراکز پرداخت خسارت بیمه بدنه، کارشناس ارزیاب بعد از بازدید از خودرو، میزان خسارت پرداختی را تعیین و حواله بانکی خسارت را صادر خواهد کرد. اگر میزان خسارت تعیین شده با مبلع خسارت واقعی تطبیق نداشت، با اعتراض بیمهگزار، شرکت ارزیابی خسارت را به کارشناس دیگری محول میکند.
چه زمانی میتوان از بیمه بدنه برای جبران خسارت استفاده نمود؟
- بیمهگزار در تصادف مقصر باشد.
- بیمهگزار در تصادف مقصر نبوده ولی مقصر حادثه از صحنه تصادف فرار کرده باشد.
- خودروی زیاندیده در جریان تصادف از گروه خودروهای لوکس و نامتعارف باشد.
- سقف مالی بیمه شخص ثالث مقصر برای پرداخت خسارت زیاندیده کفایت نکند.
اهمیت ارزش خودرو در خرید بیمه بدنه
در خرید بیمه بدنه، ارزش خودرو از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به بازار تورمی خودرو و بالارفتن قیمت قطعات یدکی، میتوان از بند افزایش سرمایه و اخذ الحاقیه بیمه بدنه برای این خودروها به راحتی استفاده کرد. با ذکر مثال، درک این مطلب را تسهیل میکنیم: به عنوان مثال اگر در زمان خرید بیمه بدنه ارزش خودروی نامتعارف ۴۰۰ میلیون تومان بود و در طول اعتبار بیمهنامه بدنه، ارزش خودرو به ۵۵۰ میلیون تومان افزایش یافت، با پرداخت حق بیمه و تهیه الحاقیه افزایش سرمایه میتوان دامنه پوشش خسارت مالی بیمه بدنه خودروی نامتعارف خود را افزایش داد.
بیشتر بخوانید
- آیا با انواع بیمه خودرو و ویژگی هرکدام آشنا هستید؟
- آموزش تصویری نحوه باز کردن آینه بغل آریزو
- معایب و مزایای آریزو 5 از نگاه مالکان خودرو
- چرا آمار فوت بانوان در حوادث رانندگی، بیش از مردان است؟
- هدآپ دیسپلی (HUD) چیست و چه کاربردی دارد؟
- صفحه اینستاگرام آریزو 5 را دنبال کنید.