آموزشی
آیا با انواع بیمه خودرو و ویژگی هرکدام آشنا هستید؟
اسفند
بیمه، چتری است که امنیت مالی را برای اشخاص حقیقی، حقوقی و اموال آن‌ها ایجاد می‌کند. خودرو نیز یکی از اموالی است که ممکن است در اثر حوادث گوناگون مانند تصادف، باعث ایجاد خسارت برای مالک یا اشخاص ثالث شود. به همین علت در تمام کشورهای دنیا، بیمه‌هایی با نام بیمه خودرو وجود دارند. وظیفه اصلی این بیمه‌ها، جبران خسارت‌های مالی ایجادشده به واسطه تصادف، زلزله و…. است.
قوانین بیمه ماشین هرکشور، با کشور دیگر متفاوت است؛ اما تمامی این بیمه‌نامه‌ها خسارات مربوط به حوادث خودروها را تا سقف مشخصی پوشش می‌دهند. حال این خسارات ممکن است جانی یا مالی باشند.
تاریخچه، تعاریف و توضیحات انواع بیمه ماشین
اولین بیمه‌نامه خودرو در سال 1898 در ایالات متحده آمریکا و با گذشت 5 سال از تولید اولین اتومبیل با سوخت گازوئیل صادر شد. اولین مکانی که در آن بیمه مسئولیت اتومبیل اجباری شد، ایالت ماساچوست آمریکا بود. این بیمه‌نامه را با تفاوت‌هایی می‌توان معادل بیمه شخص ثالث کنونی دانست. اخذ بیمه مسئولیت اتومبیل تا 10 سال بعد، به صورت یک قانون رسمی در سراسر آمریکا اجرا شد.
سال 1930 نیز در کشور انگلستان این قانون برای تمامی خودروها به عنوان بیمه مسئولیت مدنی در برابر اشخاص ثالث اجباری شد. این قانون برای اولین بار در ایران در سال 1347 برای تمامی خودروها و وسایل نقلیه اجباری شد.
به‌طورکلی، بیمه در هر زمینه‌ای، قرار و تعهدی حقوقی است که از سوی شخص، سازمان یا مجموعه به منظور جبران خسارت‌های مادی و معنوی ناشی از عوامل مختلف در ازای پرداخت هزینه مشخص خریداری می‌شود.
بیمه‌های خودرو نیز مجموعه‌ای از بیمه‌ها هستند که خسارات ناشی از تصادفات و حوادث رانندگی برای انواع خودروها و اشخاص ثالث را تا سقف معین پوشش می‌دهند. این خسارات ممکن است برای فرد مقصر در حادثه رانندگی یا سایر افراد حقیقی و حقوقی ایجاد شوند.
برای مثال، در تصادف یک خودرو با خودرویی دیگر با تعدادی سرنشین، راننده مقصر می‌تواند از بیمه شخص ثالث برای خسارات جانی خود، سرنشینان و راننده دیگر خودرو استفاده کند. همچنین تمام خسارات مالی واردشده به خودروی دیگر نیز با این بیمه‌نامه پوشش داده می‌شود. راننده مقصر برای پوشش خسارت‌های وارده به خودروی خود نیز می‌تواند از بیمه بدنه استفاده کند.
شرایط بیمه‌های خودرو در کشورهای مختلف جهان بنا به ملاحظات قانونی هر کشور متفاوت است. البته در میان انواع بیمه خودروها نیز تفاوت‌هایی وجود دارد. برای مثال، بیمه شخص ثالث در کشور ما اجباری است؛ اما بیمه بدنه خودرو چنین شرایطی ندارد.
البته ممکن است با توجه به افزایش شدید قیمت خودرو و بالاگرفتن میزان خسارت‌ها و دعاوی قضائی در این زمینه، بیمه بدنه نیز برای مالکان خودرو اجباری شود. البته تاکنون چنین قانونی در کشور تصویب نشده است که بیمه بدنه را برای مالکان وسایل نقلیه اجباری کند.
در بیمه نیز مانند هر قرارداد حقوقی و تعهد مالی دیگر، طرفین معامله هرکدام وظایف، جایگاه و تعهداتی دارند که مطابق قرارداد بایستی به‌درستی به آن‌ها پایبند باشند. در هر نوع بیمه‌نامه‌ای از جمله انواع بیمه خودرو، یک طرف به‌عنوان بیمه‌گر شناخته می‌شود که ممکن است شامل فرد، خودرو یا تعداد مجاز اشخاص ثالث به عنوان سرنشین باشند.
طرف مقابل نیز شخص حقوقی یا همان شرکت بیمه است که به‌عنوان بیمه‌گذار در قرارداد شناخته می‌شود. طرف یادشده، بنا به تعهداتی که در قرارداد دارد، باید در صورت تصادف یا هرگونه حادثه رانندگی، خسارات را در بازه زمانی تحت قرارداد جبران کند. پس از آشنایی با این تعاریف و توضیحات، به بررسی ویژگی‌های بیمه‌نامه‌های خودرو می‌پردازیم.
آیا با انواع بیمه خودرو و ویژگی هرکدام آشنا هستید؟
برای ارائه یک پاسخ جامع و صحیح به این سوال، ابتدا انواع بیمه ماشین در ایران را تفکیک می‌کنیم و سپس توضیحات مربوط به هرکدام را به صورت مجزا بیان خواهیم کرد. طبق قوانین ایران، سه نوع بیمه‌نامه خودرو وجود دارد:
1. بیمه شخص ثالث یا همان بیمه مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری در برابر اشخاص ثالث
2. بیمه حوادث راننده
3. بیمه بدنه خودرو
بیمه شخص ثالث
شناخته‌شده‌ترین و البته مهم‌ترین نوع بیمه خودرو در ایران، بیمه شخص ثالث است. این بیمه تمامی خسارات حادثه را تا سقف تعیین‌شده و با شرایط مندرج در قرارداد پوشش می‌دهد.
شخص ثالث کیست؟
به‌طورکلی، تمام اشخاص حقیقی و حقوقی درگیر در صحنه تصادف به جز راننده مقصر حادثه، شخص ثالث به حساب می‌آیند. حال این شخص ممکن است اصلا در صحنه تصادف حضور نداشته باشد و فقط خودروی او خسارت دیده باشد.
همچنین ممکن‌است شخص ثالث در برخی حوادث یک شخص حقوقی یا شرکتی که اموالش آسیب دیده است، باشد؛ بنابراین تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی زیان‌دیده از حادثه به غیر از راننده مقصر، واجد شرایط دریافت غرامت تحت بیمه‌نامه شخص ثالث هستند.
انواع خسارت‌ها در بیمه شخص ثالث
در بیمه شخص ثالث، به‌طور کلی با دو نوع خسارت جانی و مالی مواجه هستیم. هرگونه آسیب جسمی، از یک زخم و برخورد معمولی تا از کارافتادگی، نقص عضو، قطع عضو، هزینه‌های پزشکی ایجادشده در اثر حادثه و فوت، از جمله خسارات جانی تعریف‌شده در این بیمه‌نامه هستند. خسارات مالی نیز شامل تمامی خسارت‌های ایجادشده برای شخص ثالث و اموال منقول و غیرمنقول او هستند.
نکته مهمی که بیمه شخص ثالث را از سایر انواع بیمه خودرو متمایز می‌کند، اجباری‌بودن آن است. مطابق قانون، رانندگی بدون داشتن بیمه‌نامه شخص ثالث ممنوع است و می‌تواند عواقب خطرناکی داشته باشد. حتی تاخیر در تمدید این نوع بیمه‌نامه نیز جریمه روزانه از زمان منقضی‌شدن بیمه‌نامه تا روز تمدید مجدد را به همراه دارد.
خسارت‌های جانی و مالی تعریف‌شده در این بیمه، هرکدام بنا به عواملی مانند دیه در سال تصادف، مبلغ کارشناسی‌شده خسارات و عوامل مشابه، ممکن است در سال‌های مختلف متفاوت باشد. مثلا دیه در 5 سال گذشته به‌دلیل کاهش ارزش پول و عوامل مشابه اقتصادی، گران‌تر شده‌است. در چنین شرایطی که خسارات جانی و مالی افزایش پیدا می‌کند، نرخ بیمه شخص ثالث نیز به صورت سالیانه افزایش می‌یابد.
همچنین در تغییراتی که به نفع رانندگان کم‌حادثه در این بیمه‌نامه داده شده است، تخفیف‌هایی برای تشویق رانندگان به رعایت قوانین و احتیاط بیشتر لحاظ شده است. هم‌چنان که تخفیف‌های قبلی مانند عدم استفاده از بیمه‌نامه در سنوات مشخص، تا بیش‌از 50 درصد نیز تخفیف تمدید بیمه‌نامه را به همراه داشته است.
بیمه حوادث راننده یا بیمه سرنشین
این نوع از بیمه‌های خودرو، مربوط به خسارت‌های واردشده به راننده مقصر است. به‌موجب تبصره 6 ماده اول قانون بیمه اجباری شخص ثالث، بیمه سرنشین همراه با بیمه شخص ثالث به صورت مکمل ارائه می‌شود؛ پس می‌توان این نوع بیمه را نیز اجباری دانست. سقف تعهدات بیمه یادشده، معمولا سالیانه افزایش می‌یابد.
بیمه بدنه خودرو، یک بیمه اختیاری اما مفید!
بیمه خودرو شامل بیمه بدنه نیز است. اگر در یک سانحه خودرو دچار خسارت شود و شما مقصر باشید، زیان واردشده به شما را چه کسی جبران می‌کند؟ اگر نتوانید به هر علت حتی در صورت مقصربودن افراد دیگر، خسارت خودرو خود را از آن‌ها دریافت کنید، چه خواهید کرد؟
بیمه بدنه یکی انواع بیمه‌های اختیاری است که می‌تواند خسارت‌های مالی راننده را در هر صورت جبران کند؛ یعنی در این بیمه‌نامه، شرکت بیمه حتی در صورت مقصربودن راننده، باید خسارت‌های مالی او را پوشش دهد. پرداخت خسارت بیمه بدنه حتی ممکن است مربوط به برخورد ساده خودرو با در پارکینگ یا هر چیز دیگری باشد.
علت اصلی این امر، افزایش شدید قیمت خودرو و به دنبال آن، افزایش شدید قیمت قطعات، خدمات، سرویس و تعمیر خودروها است. بیمه بدنه می‌تواند تا سقفی مشخص و بسته به مدل، میزان سالم‌بودن، نوع خودرو و آپشن‌های اضافی، با دریافت مبلغی، تا حد زیادی خسارت‌های واردشده به خودرو را جبران کند.
لازم به ذکر است که خسارت‌های واردشده به خودروی شما، از جمله هزینه قطعات، صافکاری، نقاشی و… از سوی شرکت بیمه ارزیابی و کارشناسی‌شده و به شما پرداخت می‌شود.
نکته مهمی که در مورد بیمه بدنه در ایران به‌چشم می‌آید، تغییرات ناگهانی و ماهیانه ارزش خودرو، قطعات و خدمات آن است. بنابراین شرکت‌های بیمه، بسته به میزان افزایش قیمت هرنوع خودرو، طی اطلاعیه‌ای الحاقیه‌های متناسب با بیمه بدنه خودروی شما را ارائه می‌کنند تا ضمن افزایش ارزش خودرو، شما نیز بتوانید سقف تعهدات را با پرداختی الحاقیه افزایش دهید.
حوادثی که بیمه بدنه خسارت‌های ناشی از آن‌ها را پوشش می‌دهد:
• تصادف
• سرقت
• آتش‌سوزی
• انفجار
تمامی هزینه‌های ایجادشده برای خودرو، از جمله دستمزد تعمیرات، هزینه تعمیر یا تعویض قطعات و… بر اساس قیمت میانگین هر قسمت محاسبه و پرداخت می‌شود. بیمه بدنه قسمتی تحت عنوان آپشن‌های اضافی دارد که براساس آن، می‌توانید شکستگی شیشه، سرقت وسایل و قطعات و… را نیز تحت پوشش قراردهید.
جمع‌بندی: انواع بیمه ماشین، پکی کامل برای اطمینان!
انواع بیمه خودرو در این مقاله مورد بررسی قرار گرفت. تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند افزایش قیمت ارز، ممنوعیت واردات خودرو و کاهش عرضه نسبت به تقاضا، بازار خودروی ایران در سال‌های اخیر نوسان‌های فراوانی را تجربه کرده است. طبیعی است که بازار خدمات و قطعات خودرو نیز به‌تبعیت از خودرو، دچار التهاب و افزایش شدید قیمت شود. درچنین شرایطی، بهتر است علاوه بر بیمه اجباری شخص ثالث و سرنشین، بیمه بدنه را نیز خریداری کنید تا هنگام ایجاد خسارت، کم‌ترین بار مالی را تحمل کنید.
بیشتر بخوانید
- آموزش تصویری نحوه باز کردن آینه بغل آریزو
- معایب و مزایای آریزو 5 از نگاه مالکان خودرو
- چرا آمار فوت بانوان در حوادث رانندگی، بیش از مردان است؟
- هدآپ دیسپلی (HUD) چیست و چه کاربردی دارد؟
- صفحه اینستاگرام آریزو 5 را دنبال کنید.
